Με τις διαλέξεις για την έννοια του μοντέρνου, ο M. Arnold διατυπώνει κριτήρια που καθιστούν "αιώνια ενδιαφέρουσα" μια λογοτεχνία και γενικότερα γραμματεία. Υπερασπίζεται με πάθος την κλασική περίοδο από τις επιθέσεις που δέχονταν και δέχεται μέχρι και σήμερα. Βασικός διαμορφωτής της σύγχρονης θεωρίας της κριτικής και της ανθρωπιστικής παιδείας, συνδέει άμεσα το μοντέρνο με τη φιλοσοφία της ιστορίας και των πολιτισμών, την εκπαιδευτική και εκκλησιαστική πολιτική των μεταρρυθμίσεων, τις σχέσεις συντηρητισμού - φιλελευθερισμού, την περιρρέουσα ατμόσφαιρα της εποχής και της κουλτούρας.

«Το ανθρώπινο είδος ... διατηρεί, προσκολλάται, σε ό,τι ανατρέφει τη ζωή του, σε ό,τι ευνοεί την ανάπτυξή του ... απορρίπτει, εγκαταλείπει ... τη γραμματεία που το εκθέτει ακίνητο και σε αποσύνθεση» (Matthew Arnold)«Έφυγε λοιπόν ο τελευταίος μας Έλληνας» (William Sharp, Selected Writings, 1912)